Mesafeli Sözleşmelerde Tüketici Hakları

Mesafeli sözleşme 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Kanunu’nda “Satıcı veya sağlayıcı ile tüketicinin eş zamanlı fiziksel varlığı olmaksızın, mal veya hizmetlerin uzaktan pazarlanmasına yönelik olarak oluşturulmuş bir sistem çerçevesinde, taraflar arasında sözleşmenin kurulduğu ana kadar ve kurulduğu an da dâhil olmak üzere uzaktan iletişim araçlarının kullanılması suretiyle kurulan sözleşmelerdir.” şeklinde tanımlanmıştır.

Bir işlemin mesafeli sözleşme kapsamını girmesi için aşağıdaki üç şartın aynı anda olması zorunludur

1. Satıcı ya da sağlayıcı ile tüketicinin eş zamanlı fiziksel varlığı olmaksızın

2. Mal ya da hizmetlerin uzaktan pazarlanmasına yönelik oluşturulmuş bir sistem

3. Uzaktan iletişim araçlarının kullanılması

Mesafeli sözleşmeler yönetmeliğine göre aşağıdaki işlemler mesafeli sözleşmeler kapsamındadır

• a) Finansal hizmetler
• b) Otomatik makineler aracılığıyla yapılan satışlar
• c) Halka açık telefon vasıtasıyla telekomünikasyon operatörleriyle bu telefonun kullanımı
• ç) Bahis,çekiliş, piyango ve benzeri şans oyunlarına ilişkin hizmetler
• d) Taşınmaz malların veya bu mallara ilişkin hakların oluşumu, devri veya kazanımı
• e) Konut kiralama
• f) Paket turlar
• g) Devre mülk, devre tatil, uzun süreli tatil hizmeti ve bunların yeniden satımı veya değişimi
• ğ) Yiyecek ve içecekler gibi günlük tüketim maddelerinin, satıcının düzenli teslimatları çerçevesinde tüketicinin meskenine veya işyerine götürülmesi
• h) 5 inci maddenin birinci fıkrasının (a), (b) ve (d) bentlerindeki bilgi verme yükümlülüğü ile 18 inci ve 19 uncu maddelerde yer alan yükümlülükler saklı kalmak koşuluyla yolcu taşıma hizmetleri
• ı) Malların montaj, bakım ve onarımı
• Mesafeli yöntemle alışverişte satıcının tüketiciye ön bilgilendirme yapması zorunludur
• Satıcı, örneğin internet satışlarında henüz tüketici ödeme yapmadan satıcı hakkında (adı, ünvanı, açık adresi vb.), mal ve hizmet hakkında ve fiyat hakkında tüketiciye ön bilgilendirme yapmak zorundadır.
• Mevzuatta ön bilgilendirme kapsamı aşağıdaki hususları kapsamaktadır
• a) Sözleşme konusu mal veya hizmetin temel nitelikleri
• b) Satıcı veya sağlayıcının adı veya unvanı, varsa MERSİS numarası
• c) Tüketicinin satıcı veya sağlayıcı ile hızlı bir şekilde irtibat kurmasına imkan veren, satıcı veya sağlayıcının açık adresi, telefon numarası ve benzeri iletişim bilgileri ile varsa satıcı veya sağlayıcının adına ya da hesabına hareket edenin kimliği ve adresi
• ç) Satıcı veya sağlayıcının tüketicinin şikayetlerini iletmesi için (c) bendinde belirtilenden farklı iletişim bilgileri var ise, bunlara ilişkin bilgi
• d) Mal veya hizmetin tüm vergiler dahil toplam fiyatı, niteliği itibariyle önceden hesaplanamıyorsa fiyatın hesaplanma usulü, varsa tüm nakliye, teslim ve benzeriek masraflar ile bunların önceden hesaplanamaması halinde ek masrafların ödenebileceği bilgisi
• e) Sözleşmenin kurulmasıaşamasında uzaktan iletişim aracının kullanım bedelinin olağan ücret tarifesi üzerinden hesaplanamadığı durumlarda, tüketicilere yüklenen ilave maliyet
• f) Ödeme, teslimat, ifaya ilişkin bilgiler ile varsa bunlara ilişkin taahhütler ve satıcı veya sağlayıcının şikayetlere ilişkin çözüm yöntemleri
• g) Cayma hakkının olduğu durumlarda, bu hakkın kullanılma şartları, süresi, usulü ve satıcının iade için öngördüğü taşıyıcıya ilişkin bilgiler
• ğ) Cayma bildiriminin yapılacağı açık adres, faks numarası veya elektronik posta bilgileri
• h) Tüketicinin cayma hakkının kullanılamadığı durumlarda, tüketicinin cayma hakkından faydalanamayacağına ya da hangi koşullarda cayma hakkını kaybedeceğine ilişkin bilgi
• ı) Satıcı veya sağlayıcının talebi üzerine, varsa tüketici tarafından ödenmesi veya sağlanması gereken depozitolar ya da diğer mali teminatlar ve bunlara ilişkin şartlar
• i) Varsa dijital içeriklerin işlevselliğinietkileyebilecek teknik koruma önlemleri
• j) Satıcı veya sağlayıcının bildiği ya da makul olarak bilmesinin beklendiği, dijital içeriğin hangi donanım ya da yazılımla birlikte çalışabileceğine ilişkin bilgi
• k) Tüketicilerin uyuşmazlık konusundaki başvurularını Tüketici Mahkemesine veya Tüketici Hakem Heyetine yapabileceklerine dair bilgi

Satıcı ön bilgilendirmeyi uzaktan iletişim araçları, yazılı olarak ya da kalıcı veri saklayıcı ile tüketiciye verebilir

Satıcı vermek zorunda olduğu ön bilgilendirmeyi telefon ve internet gibi uzaktan iletişim araçlarıyla, yazılı bir şekilde ya da kalıcı veri sağlayıcı ile anlaşılır, sade ve okunabilir şekilde tüketiciye ulaştırabilir.

Satıcı ek masraflar konusunda ön bilgilendirme yükümlülüğünü yerine getirmezse tüketici bunları karşılamakla yükümlü değildir

Tüketiciyi satış öncesi ürüne ilişkin ek masraflar hakkında bilgilendirme yapmaması halinde satıcı, tüketiciden ek masraf talep edemez.

Satıcı cayma hakkı konusunda yeterli düzeyde ön bilgilendirme yükümlülüğünü yerine getirmezse tüketici için bu süre 14 günden 1 yıla kadar uzar

Satış öncesinde satıcının tüketiciyi cayma hakkı konusunda gerekli düzeyde ön bilgilendirme yapmaması durumunda tüketici cayma hakkını kullanmak için 14 günlük süre ile bağlı değildir. Bu durumda tüketici cayma süresinin bittiği tarihten itibaren 1 yıl içinde cayma hakkını kullanabilir.

Mesafeli sözleşmelerde cayma hakkı süresi 14 gündür

Tüketici mesafeli yolla aldığı ürünü beğenmemesi durumunda 14 gün içinde cayma hakkını kullanabilir. Cayma bildirimin yapıldığı tarihten itibaren 14 gün içinde tüketicinin iade etmesi satıcının da aynı süre içinde ücreti iade etmesi gerekmektedir.

Ön bilgilendirme ispat yükü satıcıya, cayma hakkı ispat yükü tüketiciye aittir

Tüketiciye ön bilgilendirme yapıldığına ilişkin ispat yükü satıcıya aitken cayma hakkının kullanımına ilişkin ispat yükü tüketiciye aittir.

Mesafeli Sözleşmeler Yönetmeliği mevzuatında yer alan aşağıda cayma hakkı istisnalarında tüketici cayma hakkını kullanamaz

a) Fiyatı finansal piyasalardaki dalgalanmalara bağlı olarak değişen ve satıcı veya sağlayıcının kontrolünde olmayan mal veya hizmetlere ilişkin sözleşmeler

b) Tüketicinin istekleri veya kişisel ihtiyaçları doğrultusunda hazırlanan mallara ilişkin sözleşmeler

c) Çabuk bozulabilen veya son kullanma tarihi geçebilecek malların teslimine ilişkin sözleşmeler

ç) Tesliminden sonra ambalaj, bant, mühür, paket gibi koruyucu unsurları açılmış olan mallardan; iadesi sağlık ve hijyen açısından uygun olmayanların teslimine ilişkin sözleşmeler

d) Tesliminden sonra başka ürünlerle karışan ve doğası gereğiayrıştırılmasımümkün olmayan mallara ilişkin sözleşmeler

e) Malın tesliminden sonra ambalaj, bant, mühür, paket gibi koruyucu unsurları açılmış olması halinde maddi ortamda sunulan kitap, dijital içerik ve bilgisayar sarf malzemelerine ilişkin sözleşmeler

f) Abonelik sözleşmesi kapsamında sağlananlar dışında, gazete ve dergi gibisüreli yayınların teslimine ilişkin sözleşmeler

g) Belirli bir tarihte veya dönemde yapılması gereken, konaklama, eşya taşıma, araba kiralama, yiyecek-içecek tedariki ve eğlence veya dinlenme amacıyla yapılan boş zamanın değerlendirilmesine ilişkin sözleşmeler

ğ) Elektronik ortamda anında ifa edilen hizmetler veya tüketiciye anında teslim edilen gayrimaddimallara ilişkin sözleşmeler

h) Cayma hakkısüresisona ermeden önce, tüketicinin onayı ile ifasına başlanan hizmetlere ilişkin sözleşmeler

Mesafeli alımlarda taahhüt edilen bir süre yoksa malın teslim süresi 30 gündür ancak teslimin imkansızlaşma hallerde durum farklıdır

Mesafeli alımlarda satıcının taahhüt ettiği bir süre yoksa malın teslim süresi 30 gündür. Bu süre içinde mal teslim edilmezse tüketici cayma hakkını kullanabilir. Ancak ürün tesliminin imkansızlaşması halinde satıcının 3 gün içinde bu durumu tüketiciye bildirmesi zorunludur. Ürünün satıcının stoklarında bulunmaması imkansızlaşma olarak kabul edilmez.

Ürünün hasarlı gelmesi durumunda tüketicinin malı teslim alırken hasar tespit tutanağı hazırlanması yasal süreç açısından faydalı olacaktır

Ürünün ya da ürün ambalajının tüketicye hasarlı olarak teslim edilmesi durumunda, tüketici ile malı teslim eden taşıyıcı arasında bir hasar tespit tutanağı hazırlanması yasal süreçte kolaylık sağlayacaktır.

Bursa Yeniay Avukatlık ve Hukuk Bürosu bugüne kadar mesafeli sözleşmelerdeki tüketici uyuşmazlıkları konularında vermiş olduğu hukuki danışmanlık hizmetleri ile müvekkillerini başarılı bir şekilde temsil etmiştir. Bursa Avukat kadrosuyla paket tur sözleşmesi tüketici uyuşmazlıkları konusunda tüketici hakem heyeti ya da tüketici mahkemesine başvuru yolunu seçen kişilere Bursa tüketici avukatı olarak destek sağlamaktadır.

Tüketici hukuku alanındaki mesafeli sözleşmelere ilişkin tüketici anlaşmazlıkları konularının çözümünde Bursa tüketici avukatı ve online avukat desteği için Yeniay Avukatlık ve Hukuk Bürosu ile iletişim kurabilirsiniz.

Av. Ali YENİAY